16 Ocak 2023 Pazartesi

Yeni Zelanda ve Pasifik Adaları'nın Avrupa Tarafından Sömürgeleştirilmesi

 


1769 yılında Kaptan Cook'un Yeni Zelanda'nın doğu sahilini haritalandırmasından sonra yabancı gemiler bölgeye gelmeye başladılar. Başlangıçta fok ve balina avı için merkezler kuruldu. Daha sonra ise çiftlikler, madenler ve sürekli yerleşim yerleri oluşturuldu. Tüfek karşılığında çeşitli ürünlerin ticareti yapıldı. Bu tüfekler Maoriler tarafından Kabile Savaşları'nda (1801-1840) kullanıldı. Maorilerin 30-40.000 kadarı öldürüldü. Yerleşimcilerin getirdiği salgın hastalıklar da Maorilerin sayıca azalmalarına neden oldu.

1840   yılında   ingiltere   resmen   Yeni Zelanda'yı ele   geçirdi.

Göçmenlerin sayısı artmaya başladı. Toprak sahipliği ile ilgili gerilimler 1860 ve 1870'lerde Yeni Zelanda Savaşları'na neden oldu. Savaş Maori bölgelerinin önemli bölümünün kaybı ve istimlak edilmesi ile sonuçlandı. 1860'lardaki üç Altına Hücum hareketi beyaz nüfusun önemli ölçüde artmasına neden oldu. Beyazların sayısı yaklaşık 248.000'e ulaştı. Maori nüfusu (150.000 kişilik nüfus) ise 38.500'e kadar geriledi. 1852 yılında Yeni Zelanda özerk yönetim oldu. Kendi parlamentosu vardı. 1907 yılında kendi kendini yöneten bir bölge halini aldı.

Pasifik'teki diğer adalar da kolonileştirildiler.  Bunların arasında 1880 yılında Fransa'nın elinden alınan Tahiti de vardı. Yöneticileri olan Tu'i Kanokupolu Hanedanlığı 1845 yılında daha Batılı bir krallık halinde birleştirdiği Tonga, 1900 yılında ingiltere korumasında bir devlet halini aldı (Kendi monarşilerini korudular). Samoa 1899 yılında Almanya ve Amerikalılar tarafından ele geçirilene dek Malietoa şefliğinin egemenliğinde kaldı. 1893 yılında Hawaii'deki yönetici monarşisi Avrupa ve Amerikalı yerleşimcilerce devrildi. 1898 yılında ABD adayı ele geçirdi. Fiji 1874 yılında bir ingiliz kolonisi oldu.



Alıntıdır. 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Siyahkaya Barajı / Silopi / Şırnak