İncil'de ve Kur'an'ı Kerim'de Ademin eşi olarak yaratılan ilk kadının Havva olduğu söylenir. Havva, Adem'e sadık kalıp ona biat etmesi için Adem'in kaburga kemiğinden yaratılmıştır, Adem gibi topraktan yaratılmamıştır. Bu olgu Tevrat'ta da yer alır (Tevrat'ta Tekvin BAP 2: 22, 23; Kur'an'ı Kerim'de Nisa: 1; İncilde Yaratılış 2: 18-24). Ancak Tevrat'ta Televin BAP 1: 26da yer alan surede insanı dişi ve erkek olarak evrenin yaratılışının 6. gününde yaratıldığı söyleniyor. Bu durumda Havva'nın yaratılan ilk kadın olmaması akla gelebilir. Nitekim birçok Yahudi dini kaynağa ve Talmud'a göre, Bap'ın 1. Bölümü'nde Adem'le birlikte yaratılan dişi Lilith, Bap'ın 2. Bölümü'nde yaratılan dişi Havva'dır.
Tevrat'ın ilerleyen bölümlerinde Lilith'ten bahsediliyor. Yeşeya 34: 14'te "Yabanıl hayvanlarla sırtlanlar orada buluşacak, tekeler karşılıklı böğürecek. Lilith oraya yerleşip rahata kavuşacak" denmektedir. İnanışa göre Lilith Adem'le eş zamanlı yaratıldığından kendisini Adem'e eşit görmektedir. Adem'e tabi olmayı reddeder. Onun sözünü dinlemez ve dişi bir cin olur. Ayrıca "Lilith" ismi, Sümer Aşk Tanrıçası İnanna'nın ağacına yuva yapıp onu kestirmeyen cinin adıdır.
Lilith, Adem gibi topraktan yaratıldığını savunup Adem'e eşit olduğunu düşünür. Adem'le cinsel ilişki sırasında Ademin hep üstte yer almasını aşağılayıcı bularak itiraz eder. Kendisinin de Adem gibi topraktan yaratıldığını, yani eşit olduklarını savunur. Adem'e tabi olmak istemeyip en sonunda Tanrı'nın kutsal isimlerinden birini kullanıp cennetten uçup gider. Çevresindeki cinlerle ve cinlerin kralı Şamael'le (şeytan) ilişkiye girer ve onlardan çocuklar doğurur. Tevrat'ta anlatılanlara göre, cennette yalnız kalan Adem, Tanrı'ya dua ederek Lilith'i geri ister. Tanrı üç meleği geri çağırmak üzere Lilith'e gönderir. Meleklere, dönmediği takdirde her gün yüz çocuğunun öldürüleceğini emreder. Melekler Tanrı'nın yanından ayrılarak Lilith'i izlediler ve onu Mısırlıların intihar etmek için kullandıkları suyun ortasındaki adacıkta buldular. Ama o kesinlikle dönmeyeceğini bildirir. Ve tehdit yerine getirilir. Lilith duyduğu acıyla bundan sonra, bütün hamile ve doğum yapmış kadınların, bebeklerin baş düşmanı olmaya yemin eder. Erkek çocukların doğduktan sonra ilk sekiz gün, kız çocuklarınsa ilk yirmi gün içinde canını alacaktır. Sadece yakınlarında bu üç meleğin ismi ya da şekli bulunanlara dokunulmayacaktır. Lilith'in yeni doğum yapmış kadınlara ve yeni doğan bebeklere yönelttiği tehdit Türk Mitolojisi'ndeki "Albastı" figürüyle benzerlik gösterir. Türk dillerinde "korkulu ruh, eziyet verici ruh, ev cini ve doğum sırasında zarar veren kötü ruh'' gibi anlamlara sahiptir. Kazak metinlerinde, korkulu ve zararlı ruhlar kategorisine ait olan 'Albastı" iğrenç görünüşlü bir varlık olarak betimlenir. O inanışa göre çocukları kaçırıp onlara memesinden süt verir ve böylece onları öldürür. Altayların inançlarında "Albastı': yeraltı dünyasıyla ilgili olup kötülük verici ruhlardandır. Bu ruhlar yer altı dünyasının ve ölüler ile cehennemin saltanatının hakimi olan Erlik'in hizmetindedirler. Anadoluda yeni doğum yapmış evlerde annenin ve çocuğun bulunduğu odaya "Albastı"dan korunmak için dikenli gül, bıçak veya hançer konulur. Annenin başına kırmızı bir bez bağlanır. Doğum yapmış kadın yalnız bırakılmaz.
Bahattin Uslu’nun Türk Mitolojisi adlı kitabından alıntılanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder