AKTU
İyilik tanrısı. Kötülüğe dair içinde hiçbir duygu yoktur. Kendisine bağlı olan diğer iyilik ilahları Aktular olarak çoğul biçimde kullanılır. Fin (Suomi) Mitolojisi'ndeki Su Tanrısı Ahtı'yı (Ahto) akla getirmektedir.
AL ANA
Kötülük tanrıçası. "Hal Nene" olarak da bilinir. Kızıl giysileri olan, kızıl saçlı bir kadındır. Kötü ruhlar olan Albısların başında bulunur. Çirkin, dağınık saçlı, gözleri kanlı, uzun tırnaklı olarak tanımlanır. Deveyle güreşebilecek kadar uzun ve güçlü olduğu söylenir. Bazen "Albıs"la özdeş olarak düşünülür.
AL ATA
Ateş tanrısı. "Hal Dede'' olarak da bilinir. Yaşlı, kızıl renkli giysileri olan, kızıl gözlü bir adamdır. Ala Ana'nın yansıması olarak düşünülebilir. Ancak onun aksine kötülük yapan yönü çok fazla ön plana çıkmaz. Hatta bazen ateşin, bazen de yurdun (çadırın) koruyucusu olarak da anılır. Moğol kültüründeki "Gal Han''la da (veya "Gal Etseg" yani "Ateş Ata'') kökensel benzerlik itibariyle özdeş görülür.
ALAHÇIN
Yaşam tanrıçası. Yeryüzünü korur. Doğaya can verir. Yeşillik alanlarda rüzgar olup gezer. Bataklık bölgelerde dolaşır. Doğada ne varsa hepsinin iyilik içerisinde olmasını ister. İnsanlar başka canlılara zarar verdiklerinde, mesela bir hayvanı zevk için öldürdüklerinde derin üzüntü duyar ve hatta ağlar. Işıklı bir yüze ve ak saçlara sahiptir. Bir oğlu ve bir kızı (veya iki oğlu iki kızı) vardır. Onlar da bitki tanrısı ve tanrıçası olarak yeryüzünü korurlar, soluklarıyla bitkilere, otlara, ağaçlara can verirler. Ağaçlar onların nefesleriyle çiçek açarlar. Çocuklarının adları Ereke ve Cereke'dir.
Bahattin Uslu’nun Türk Mitolojisi adlı kitabından alıntılanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder