25 Şubat 2022 Cuma

Abbasi Halifeliği

 


İslami fetihler sırasında, yeni islam hanedanları ortaya çıktı. Emevi Hanedanlığı'nın başkenti Şam, islam  imparatorluğu'nun  merkezi olmuştu. 750 yılında Hz. Muhammed'in amcasının soyundan gelen Abbasiler, Emevi Hanedanlığı'nı devirdiler. 762  yılında  başkent Şam'dan Irak'taki Bağdat'a taşındı (Emeviler ispanya'ya – Endülüs'e - çekildiler ve hanedanlıklarını 756 yılında Kordoba'da yeniden kurdular). Abbasi Halifesi daha ziyade doğuya odaklanmıştı. Irak , Pers ülkesi, Hindistan ve Orta Asya'ya yöneldi. Daha sonra ise Akdeniz ve Kuzey Afrika'yı hedef aldı. Bağdat zengin bir ticaret imparatorluğunun, kültürel, sosyal ve ticari merkezi haline geldi.

750 ve 833 yılları arasında imparatorluğun gücünü ve prestijini arttırdılar. Özellikle 786 - 809 yılları arasında hüküm süren Halife Harun Reşit dönemi islam'ın altın çağı olarak görüldü. Onun ünü (Kimileri abartmış olduğunu savunur) büyük ölçüde edebi başyapıt Binbir Gece Masalları'n dan ileri geliyordu. Harun Reşit'in savurgan saray hayatı bu kitaba ilham vermişti. Oğlu Memun (813-833 yılları arasında hüküm sürmüştür) imparatorluğun içindeki isyanları bastırma ve Bizans'la savaş konusunda önemli başarılar elde etmiştir. Astronomi çalışmaları için gözlemevleri inşa etmiş , bilimsel ve felsefi Yunan eserlerini tercüme ettirmiştir (Bu durumun Batı'da klasik eserlerin öğrenilmesine büyük bir katkısı olacaktır).

Hindistan, Yunan, Pers ve çin bilgeliğinin de benimsenmesiyle birlikte gelişen bu düşünsel canlılık sanat, bilim, hukuk, tıp ve tarım alanlarında önemli ilerlemelere imkan vermiştir. Hint rakamları temel alınarak ortaya çıkan Arap rakamları günümüzde dünya genelinde yaygınlık kazanmıştır. Bir çin buluşu olan kağıt da dünyaya Araplar tarafından tanıtılmıştır. Trigonometrinin keşfi, optik, matematik ve astronomi alanındaki ilerlemeler   de  islam'ın  başarıları  arasında sayılmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Siyahkaya Barajı / Silopi / Şırnak