17 Şubat 2022 Perşembe

Roma İmparatorluğu

 


Roma'nın bir imparatorluk olarak tekrardan doğuşu, Roma'ya barış ve istikrar getirdi. Binlerce Roma askeri imparatorluğun sınırlarını koruyorlardı. imparatorlar ve yöneticiler yollardan , büyük kasabalardan ve binalardan bir ağ ördüler. Bu yapı muazzam bir sulama sistemi ve dağıtımı ile destekleniyordu. Yasal yönetim ve ortak dil (Batı'da Latince ve daha sonraları Doğu'da Yunanca) imparatorluğun birliğini sağladı. Roma ticareti ve etkisi imparatorluk sınırlarının çok ötesine, Hindistan'a, Rusya'ya, Asya'ya ve ipek Yolu üzerinden çin'e uzandı.
Roma imparatorların kabiliyetleri çeşitliydi. Cladius (M.S. 41-54) ingiltere'yi fethetmişti. Zalim bir tiran olan Neron (M.S. 54-68) Hıristiyanların yakılması emrini verdi. Trajan ise (M.S. 98-117) imparatorluğu en geniş sınırlarına ulaştırdı. Hadrianus (M.S. 117-138) ingiltere'nin kuzeyinde inşa ettiği Hadrian Duvarı'yla genişlemeyi sınırlandırmış oldu. M.S. 286 yılında imparator Diocletian, ülkeyi yönetimsel amaçlarla (yine de tek bir bütün olarak ele alınacaklardı) Doğu ve Batı olmak üzere iki bölüme ayırdı. imparator I. Konstantine
M.S. 324 yılında imparatorluğun bütününün kontrolünü yeniden ele aldı. Bir Yunan kasabası olan Bizans'ı başkent olarak belirledi (Burayı Konstantinopol olarak adlandırdı ve Bizans imparatorluğu'nu kurdu.)
imparatorluğun aşırı genişlemesi nihayetinde çöküşüne neden oldu.
M.S. 180 yılından itibaren bir istikrarsızlık dönemine girildi. Roma güçleri Asya ve Avrupa'da başarılı rakiplerle karşı karşıya geldiler (Özellikle M.S. 260 yılında Sasani imparatorluğu, imparator Valerian'ı Edessa Savaşı' nda yendi ve onu esir aldı). imparatorluk M.S. 396 yılında yeniden Doğu ve Batı olarak ikiye ayrıdı. Batı, Orta Avrupa'dan gelen göçmenlerle yapılan savaşlar nedeniyle giderek zayıfladı. 5. yüzyılda Germen kabileleri Ren Nehri boyunca ilerleyerek imparatorluğa yöneldiler. Roma tam üç kez yağmalandı. Batı Roma imparatorluğu M.S. 476 yılında son Roma imparatoru Romulus Augustulus'un tahttan indirilmesi ile beraber çökmüş oldu.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Siyahkaya Barajı / Silopi / Şırnak