HIRTlK
Orman cini. Yakaladığı insanları boğarak öldüren sonra da yiyen bir canavar olarak tanımlanır. Üst kısmının insan görünümlü, ayaklarıyla bacaklarınınsa hayvan biçimli olduğuna inanılır. Bedeni tüylerle kaplı, ayakları terstir. İnsan kılığına girer, tuzağına düşürdüğü kişilerle konuşarak orman ya da akarsu kıyısına götürüp boğarak öldürür. Karanlıkta ortaya çıktığı için ondan korunmanın tek yolu ateş yakmaktır. Kuşkulanan kişi kendi bedeninin çevresinden ve ayaklarının altından ateş geçirmelidir. Öykünmeci (taklitçi) bir varlık olan Hırtık bu davranışı yineleyince tüyleri yanmaya başlar ve kaçarak kendisini suların içine atar. Hırtık'ın koşturduğu atlarını sabahları yorgun bir halde bulan kişiler eyerlerine veya sırtına yapıştırıcılar (özellikle reçine veya bal) sürerler. Böylece bu hayvana binen Hırtık'ın tüyleri oraya yapışır ve ineceği zaman bu tüyler kopacağı için canı yanar. Hırtık bundan sonra o hayvanı artık rahat bırakır. Akarsularda yaşadığı kabul edilen bir türüne Çay Hırtık'ı da denilmektedir.
HOTOY
Kartal tanrı. Bazı Türk boyları kartaldan türediklerine inanırlar. Yakutçada kartal anlamına gelen bu sözcüğün "Kuday"la (Tanrı) benzerliği de dikkate değerdir. Yakutlar Kutup Yıldızı'na "Hotugu Sulus" (Kuzey Yıldızı) adı verirler. Ancak anlam bu yıldıza tüneyen kartalla da alakalı görünmektedir.
HU HANIM
Gazap tanrıçası. Çok merhametsizdir, hiç kimseye acımaz. Çok şey bilir ama kötüye kullanır, yeryüzünde fitne çıkarır. Kara tilki kılığına girebilir. Yeraltındaki kara suların en dibinde yaşar. Beşiği kara kayadır. Kayalardaki gözle görünmez kapılar sadece onun sesiyle açılır. Bilinmezler alemini bilir. Elinde demir bir asayla dolaşır. Kötülükler yapar, insanlar arasında huzursuzluklar ve anlaşmazlıklar çıkarır. Cinsel içerikli davranışları bulunur. Sürekli olarak kötülük düşünür ve kötü insanlara musallat olarak olumsuz davranışlarda bulunmaya iter.
HUNOR VE MAGOR
Hunların ve Macarların atası olarak kabul edilirler. Bu kardeşler kutlu bir geyiğin peşinde denizi ve bataklıkları geçerek Macaristan topraklarına ulaşırlar. Hunor soyağacında Hun kolunu temsil eder. Macarlara günümüzde verilen iki isimden birisi olan Hungar sözcüğü buradan gelir. Soyundan Atılay Han'ın (Attila) geldiği söylenir. Magor ise Macar kolunu temsil eder. Soyundan Almos Han'ın geldiği söylenir. Macarlara günümüzde verilen iki isimden birisi olan Magyar ise buradan kaynaklanır. Kimi görüşlere göre bu efsanenin kökeni aslında çok daha eskilere kadar uzanmaktadır ve İskit (Saka) kökenli bir söylencenin gelişmesiyle oluşmuştur.
Avrupa dillerinde Macarlar için kullanılan "Hungar, Hungarus, Hungarn" (Ungar/Ungarn) isimlerinin kökeni "Onogur" kavmine dayanır. "Onogur" kelimesi ise "Onoğuz" (10 Oğuz kavmi) kavramından köken almaktadır. Bu kavram ayrıca "Uygur" adıyla da alakalı görünür. Bunlar gerçekte Macarların, Bulgarların ve Uygurların bir kısmının tabi olduğu Hun Konfederasyonu içerisinde yer almış Türkçe konuşan bir kavimler birliğidir. Ayrıca Ogur kelimesi Anadolu'dan daha batıya doğru giden kavimleri ifade etmek için kullanılan bir tabirdir ve Oğuz sözcüğüyle aynı kökten gelir ve hatta aslında birebir aynı kelimelerdir. Tarihteki birleşik Bulgar kavimleri de Batı dillerinde Onogun'dur ve yaşadıkları topraklarsa Onoguria olarak anılır.
Bahattin Uslu’nun Türk Mitolojisi adlı kitabından alıntılanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder