M.S. 224 yılında Ardeşir tarafından kurulan Sasani imparatorluğu iran tarihinin en etkili ve önemli dönemlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Antik Pers kültürü (islam fethi öncesinde) bu dönemde doruk noktasına ulaşmıştır.
Tizpon şehrindeki Sasani Sarayı parlak bir kültüre ev sahipliği yapıyordu. Astronomi, sanat, tıp ve felsefe alanlarında çeşitli çalışmalar yapılıyordu. Boş zamanlarda satranç ve polo gibi oyunlar oynanırdı. Sasani sanat çalışmalarının islam sanatı üzerinde son derece büyük bir etkisi olmuştur. Onun etkileri çin'de, Orta Asya'da ve hatta Batı Avrupa'da bile hissedilmiştir. Sasaniler aynı zamanda kaya oymaları ile ünlenmişlerdi.
Suriye çölünden Kuzeybatı Hindistan'a kadar yayılan imparatorluğun kuruluşu başta Roma olmak üzere, Hunlar, Türkler ve Bizans imparatorluğu gibi önemli güçlerle uzun savaşlara neden oldu. Ermenistan'ın fethi sırasında Kral I. Şapur (M. S. 240/242-272) M.S. 260 yılındaki Edessa Savaşı'nda Roma imparatoru Valerian'ı yenip tutsak almasıyla ünlenmiştir. M.S. 296 yılında Romalılar üstünlüğü yeniden ele geçirdiler. Böylece Sasaniler, Ermenistan ve Mezopotamya ' dan çıkartıldılar. imparatorluk güçlü krallarla (M.S. 579 yılında önce I. Khosrau gibi) ve güçlü yerel asiller arasındaki güç mücadelelerine sahne oldu. Arap fethinden önce, 7. yüzyılda çözülme başlamıştı. Bu sürece paralel olarak Zerdüştlük inancı da gücünü kaybetmeye başladı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder