Mevlana Meydanı / Konya

 

Düğün Pastası

 

Düğünde saçı -kansız kurban- âdeti evrenseldir. Buğday kültüründe düğünlerde gelinin başına buğday saçmak, bereket simgesi olarak bugünlere kadar gelmiş bir âdettir. Buğdayın düğün pastasına dönüşmesi ise uzun bir süreçtir.

Romalılar düğünde kuru pastalarını yiyeceklerine eski âdetin devamı olarak gelinin başına atıyorlardı. Romalı şair ve filozof Lucretius pastaların son zamanlarda damadın başına atılmaya başlandığını, sonra da damatla gelinin aynı pastanın parçalarını yemelerinin (confarreatio: birlikte yemek) moda olduğunu yazar. Pontifex Maksimus, yani Roma hukukunun, toplumun devletçe tanınan tanrılarla ilişkilerini düzenleyen bölümünden sorumlu rahipler kurulunun başkanı (pontifex köprü yapımcısı, iletişim sağlayan anlamında) tarafından yürütülen tören, bir yanıyla Juppiter’e ekmek sunmayı içerirken, Roma soylularının evliliklerinin ilahi ve meşru yönünün tescilini de sağlıyordu.

Ortaçağın dinsel havasında buğday saçmak tekrar yaygınlaşır. Misafirlerin kendi pastalarını getirmeleri, düğünün artıklarının fakirlere dağıtılması gibi ağırbaşlı âdetler yüceltilir.

1600’lerde zenginlik arttıkça pasta, kek ve diğerlerinin üst üste yığılması ve yükseklik artıkça daha çok öğünülmesi dönemi başlar. 1660’larda İngiltere kralı II. Charles’ın Fransız aşçısı duruma müdahale ederek, bu pasta yığınının çok katlı düğün pastası halinde gelenekselleşmesini başlatan pastayı yapar.

Kudret Emiroğlu’nun

GÜNDELİK HAYATIMIZIN TARİHİ

kitabından alıntılanmıştır.

Mevlana Meydanı / Konya

 

Altınapa Barajı / Konya

 

İnce Burun / Sinop

 

Davetiye, Nikâh Şekeri, Nikâh Fotoğrafı

 

Düğün davetiyesi folklorda okuntu çıkarmak, davet etmek okumak, davetçi de okuyucu’dur. Oğuzlarda ok davet simgesi iken bugün aynı adı taşıyan okuyucunun tepsisine davet edilenin yakınlığına göre ekmek, şeker, havlu, mendil vb. konulmaktadır. Mumla davet etmek saygı belirtisidir. Bu nedenle “Yeşil götlü mumla davet etmek” deyimi türemiştir. Okuyucu “Çarşamba kına gününe, Perşembe gelin indirmesine, Cuma gelin duvağına” davette bulunur. Ankara ve İstanbul’dan başlayarak düğün davetiyesi bastırılması âdet haline gelmiştir.

Nikâh âdetleri imam nikâhı ile medeni nikâhın karışımından oluşur, iki gelenek de birbirinden etkilenmiştir, eski ile yeni, şehir ile köy, dinselle laik, gelenekselle modern iç içe geçer. Büyük şehirlerdeki nikâh şekeri dağıtma âdeti, Ankara’nın doğusundan itibaren nikâhla düğün birleştiği için yaygınlığını gittikçe yitirir. Nikâh şekerleri eskiden mevlüt şekeri biçiminde iken bugün bu benzerliğini yitirmiş, çok çeşitlenmiş, şekerin içine konulduğu kaplar da ahşap, seramik, plastik gibi çok çeşitli ve daha estetik biçimler kazanmıştır.

Nikâh fotoğrafı çektirmek de, düğün yapılsın yapılmasın, nikâh törenlerinin önemli öğelerinden biridir. Fotoğraf stüdyosuna gitmek veya düğüne fotoğrafçı getirmek gibi tercihlere 1980’lerden itibaren düğünlerde video çekimi yapmak da olmuştur.

Kudret Emiroğlu’nun

GÜNDELİK HAYATIMIZIN TARİHİ

kitabından alıntılanmıştır.

Beyşehir Gölü / Konya